Plantatorzy

Jesienne nawożenie gleby

Okres po żniwach do końca jesieni, to czas uzupełniania  składników pokarmowych w glebie w formie nawozów mineralnych i organicznych. Przy ustalaniu dawek nawozów mineralnych należy uwzględniać:

• przewidywany plon,
• zawartość przyswajalnych dla rośliny składników pokarmowych w glebie,
• ilość składników pozostających w resztkach pożniwnych (słoma),
• nawożenie organiczne.

Rolnicy uprawiający buraki cukrowe, uzyskują coraz wyższe plony. Dlatego do wszystkich kalkulacji i wyliczeń zakładany plon 600dt/ha, jest plonem normalnym. Nawozem zawierającym wszystkie niezbędne do życia roślin mikro i makroskładniki jest obornik (fot. nr 1), który uznawany jest jako najlepszy nawóz organiczny. W dawce ok. 35 t/ha obornika o średniej zawartości nawozowej, wprowadza się do gleby między innymi: 105 kg  fosforu i 245 kg potasu (Gutmański). W pierwszym roku burak pobierze 20 % fosforu i 45 % potasu. Stosowany obornik powoduje w glebie:

• poprawę właściwości sorpcyjnych, buforowych i strukturalnych,
• poprawę warunków wodno-powietrznych,
• łagodzenie ujemnych skutków intensywnego rolnictwa (nadmierne zagęszczenie gleby, jednostronne nawożenie mineralne, itp.),
• możliwość wprowadzenia uproszczonej uprawy roli.

Obornik stosujemy tylko jesienią, po zbiorze zbóż i przyorujemy orką „odwrotką” lub orką zimową.

W gospodarstwach nie prowadzących chowu zwierząt, obornik zastępuje rozdrobniona, rozrzucona i przyorana słoma. Do każdej przyoranej tony słomy dodajemy ok. 7-10 kg azotu na 1 ha. Azot stosujemy bezpośrednio na słomę, tuż przed przyoraniem, dla uniknięcia strat azotu. Przy średnim plonie pszenicy 7 t/ha i współczynniku ziarna do słomy 0,7, przyorujemy ok. 5 ton słomy i 35-50 kg czystego azotu. W dawce 5 t/ha słomy, wprowadza się do gleby 5-10 kg fosforu i 50-60 kg potasu (Grzebisz). Dla wytworzenia 10 ton korzeni i odpowiedniej masy liści, burak cukrowy potrzebuje poza innymi składnikami: 18 kg fosforu i 60 kg potasu (Grzebisz). Znając potrzeby pokarmowe buraka, zakładany plon, zasobność gleby w przyswajalne składnik, ilość wniesionych składników z obornikiem czy słomą, możemy ustalić dawki fosforu i potasu na hektar.

Prawidłowe stosowanie fosforu i potasu polega na równomiernym rozsypaniu ich na powierzchni pola i dokładnym wymieszaniu z warstwą orną gleby na głębokość ok. 20 cm. Nie należy obawiać się wymycia w głąb gleby składników, ponieważ długi system korzeniowy buraka, pobierze je z głębszych partii profilu glebowego a poza tym fosfor nie jest składnikiem łatwo wymywanym z gleby. Fosforu nie nie stosujemy w nadmiarze, ponieważ zostanie unieruchomiony przez połączenie z wapnem na glebach zasadowych, lub glinem i żelazem na glebach kwaśnych. Jesienne stosowanie nawożenia P i K, pozwala zmniejszyć ilość wiosennych zabiegów, co pozwala na zatrzymanie większej ilości - bardzo potrzebnej przy wschodach - wody w glebie.

Jesień to okres siewu poplonów ścierniskowych, np. gorczycy (fot. nr 2). Gorczyca poza allelopatycznym dodatnim oddziaływaniem na chwasty, jest:

• źródłem materii organicznej (zielony nawóz),
• poprawia strukturę gleby,
• niszczy tzw. podeszwę płużną,
• zapobiega erozji wodnej i powietrznej,
• wykazuje właściwości mątwikobójcze.

Należy pamiętać, żeby gorczyca przed przyoraniem nie wytworzyła nasion !!!

Jesień to również czas na wysiew nawozów wapniowych (fot. Nr 3). Wapnując pola:

• obniżamy kwasowość gleby i podwyższamy jej odczyn,
• zwiększamy przyswajalność składników pokarmowych,
• poprawiamy strukturę gleby,
• poprawiamy biologiczne właściwości gleby itp.

W zależności o rodzaju gleby i jej odczynu, stosujemy od 1 do 5 ton CaO na 1 ha. Pamiętajmy, żeby nie stosować jednocześnie na tym samym polu obornika i wapna. Łączne stosowanie powoduje straty azotu z obornika. Niedobory wapnia na plantacji buraka cukrowego objawiają się:

• krótkim systemem korzeniowym,
• brakiem włośników,
• dużą podatnością na choroby grzybowe,
• jasnym kolorem liści zwiniętych do środka (fot. Nr 4),
• zasychaniem końcówek młodych liści.

Gleby z niedoborem wapnia o niskim pH są mało przewiewne, trudne do uprawy, zimne i mało urodzajne.